فرایند به رسمیت شناسایی دولت‌ها در روابط بین‌الملل؛ افغانستانِ پس از 15 اگست 2021
برای اعمال کامل صلاحیت و پذیرفته شدن به‌عنوان عضو فعال جامعهٔ بین‌المللی، هر دولت و حکومتی پس از تأسیس، نیاز به شناسایی دارد. شناسایی دولت و حکومت در حقوق بین‌الملل یکی از مباحثی است که بیشتر بر سازوکارهای سیاسی استوار بوده و برای کسب آن روش‌های متفاوتی پیش‌بینی شده است، اما در کل یک عمل اختیاری است و هیچ الزامی در آن وجود ندارد.
افغانستان در تاریخ ۱۵ آگست ۲۰۲۱ به دست گروه طالبان سقوط کرد. این گروه بار دیگر کنترل افغانستان را به دست گرفته، حکومت خود را رسماً اعلام کرده و از جامعهٔ بین‌المللی درخواست شناسایی کرده است. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی آثار شناسایی و عدم شناسایی حکومت سرپرست طالبان از سوی جامعهٔ بین‌المللی انجام شده است.
سؤال اساسی این است که جامعهٔ جهانی تحت چه شرایطی حاضر به شناسایی رسمی حکومت سرپرست خواهد بود؟ سازمان ملل متحد با صدور دو قطع‌نامه، در قطعنامهٔ نخست که پیش از سقوط افغانستان صادر شد، شناسایی «امارت اسلامی» را کاملاً رد کرد. در قطعنامهٔ دوم، مستقیماً از عدم شناسایی سخنی به میان نیاورد، اما شرایطی را برای شناسایی مشخص کرد.
بر این اساس، «امارت اسلامی افغانستان» تا زمانی که همکاری خود را با دیگر دولت‌ها در مبارزه با گروه‌های تروریستی مانند داعش اثبات نکند و هنجارهایی نظیر حفظ حقوق بشر، حقوق زنان و تشکیل حکومتی فراگیر را رعایت نکند، از سوی جامعهٔ بین‌المللی، به‌ویژه دولت‌های غربی، به رسمیت شناخته نخواهد شد.
کلید واژه‌ها: شناسایی بین‌المللی، دولت، سازمان ملل متحد، طالبان، حکومت سرپرست