چشم انداز اقتصادی افغانستان
اکتوبر 2023
عکس از نمایشگاه صنایع دستی زنان افغانستان در کابل توسط فرهاد نوری
چشم‌انداز اقتصادی افغانستان، یک ابتکار خلاقانه از موسسه مطالعات اقتصادی و حقوقی افغانستان (AELSO) است که مهم‌ترین و آخرین رویدادهای اقتصادی افغانستان را در یک ماه اخیر، منعکس می‌کند.
با مطالعه این ماهنامه اقتصادی که به سه زبان (پشتو، دری و انگلیسی) تهیه و ترتیب شده است، شما می‌توانید دید گسترده‌تری از اقتصاد افغانستان داشته باشید.
برگزاری نمایشگاه فرآورده‌های کشاورزی در بادام باغ کابل
نمایشگاه فرآورده‌های کشاورزی روز گذشته در بادام باغ کابل برگزار شد.
معاون اداری ریاست الوزراء در بیست و نهمین نمایشگاه محصولات کشاورزی کشور می‌گوید که در حال حاضر هشتاد درصد نیروی کار در بخش کشاورزی سرگرم کار استند، که اگر به این بخش توجه شود در یک دهه می‌تواند ۱.۲ میلیون شغل ایجاد کند.
عبدالسلام حنفی می‌افزاید که ۲۱ تا ۳۳ در صد تولید ناخالص داخلی کشور را فرآورده‌های کشاورزی تشکیل میدهد.
عبدالسلام حنفی، معاون اداری ریاست الوزرای طالبان، گفت: «و فعلاً هم با وزارت محترم زراعت به وزارت محترم انکشاف دهات و به وزارت محترم انرژی و آب به هر یکی تخمینأ در حدود ۱۴۰ چک پاینت‌ها وظیفه سپرده شده که این‌ها باید در ظرف سه ماه هر یکی باید اعمار بکنند.»
در همین حال معاون اقتصادی ریاست الوزراء نیز می‌گوید که ۶۸ درصد غذای کشور را فرآورده‌های کشاورزی تشکیل میدهد، و از تمامی نهادهای دولتی می‌خواهد که از محصولات کشاورزی استفاده کنند.
ملا عبدالغنی برادر، معاون اقتصادی ریاست الوزراء، گفت: «به صورت خاص برای توان‌هموطنان ادارات حکومتی می‌خواهم که از محصولات زراعتی پشتیبانی کنند ضروریات خود را از محصولات زراعتی بر آورده بسازند که هم ویتامین دارد و از اوصاف صحی بهره مند است.»
رییس الوزراء امارت اسلامی نیز در پیامی گفته است که در حال حاضر زمینه خوب برای رشد کشاورزی در کشور فراهم شده است و از سرمایه گذاران خواسته است تا در این بخش سرمایه گذاری کنند.
بلال کریمی، معاون سخنگوی امارت اسلامی، گفت: «حال که الحمدالله اشغال به پایان رسیده و امنیت در تمام جغرافیایی کشور تأمین است بنا زمینه خوب برای افزایش محصولات کشاورزی وجود دارد..»
عطاءالله عمری، سرپرست وزارت زراعت، آبیاری و مالداری، گفت: «ما تصمیم داریم که این ارازی افغانستان را به پنج بخش تقسیم کنیم
ساحات زراعتی را به زراعت اختصاص بدهیم
ساحات مالداری‌را به مالداری اختصاص بدهیم
ساحات تجارتی را به تجارت اختصاص‌بدهیم
ساحات صنعتی و فابریکه و کارخانه شه به صنعت و کارخانه اختصاص بدهیم و ساحات رهایشی‌اش را به رهایشی اختصاص بدهیم.»
شماری از شرکت کنندگان بیست و نهمین نمایشگاه محصولات کشاورزی برگزاری همچون نمایشگاهها را سودمند می‌دانند.
سکینه عطایی، شرکت کننده، گفت: «بسیار زیاد مفید است بخاطریکه بسیاری افراد که است دختر خانم‌ها نمی‌‌توانند که در اینجا اشتراک‌کنند ما می‌توانیم به آنها یک الگو شویم و بیایند اینجا در برنامه ها اشتراک کنند و دوکان جور کنند.»
این نمایشگاه برای چهار روز ادامه دارد و شرکت کنندگان در ۲۶۳ غرفه که از این جمله ۵۶ غرفه برای بانوان اختصاص یافته محصولات شان را به نمایش گذاشته اند.
برگزاری نمایشگاه صنایع دستی زنان در پایتخت
شماری از بانوان تجارت‌پیشه در پایتخت نمایشگاهی را به هدف بازاریابی ساخته‌های دستی‌شان برگزار کرده‌اند.
این بانوان از مسوولان امارت اسلامی می‌خواهند تا به آنان سهولت‌ها را در بخش تجارت فراهم بسازند و نمایش‌گاه‌های را در بیرون از کشور نیز برگزار کنند.
مرسل افشار، به طلوع‌نیوز، گفت: «این نمایشگاه باعث می‌شود که هنرمندان جوان فارغ شوند و صنایع دستی‌شان اینجا به کسایی که نیایند بفروش برسد.»
زحل اعطایی، تجارت‌پیشه، گفت: «کارهای زنانی به نمایش گذاشته شود که کمتر دیده شدند و این‌قدر رول نداشتند.»
اولیا مهربان، تجارت‌پیشه، گفت: «مدت هجده سال شده که من همین صنایع دستی را پیش می‌برم از قبیل مهره دوزی. چرمه دوزی، گند افغانی.»
شماری از بازدیدکنندگان برگزاری همچو نمایشگاهها را در رشد تجارت کشور سودمند می‌دانند.
جاویده احمدی، بازدیدکننده، گفت: «من فکر می‌کنم که برگزاری همچو نمایشگاهها از یک طرف سبب پویایی جامعه می‌شود و سبب توانمندی زنان و مردان جامعه کسانی که کارآفرین هستند کسانی که در بخش‌های مختلف صنایع دستی، هنر و سایر موارد دست‌رسی دارند این‌ها سبب پیشرف هنر در قطع جامعه می‌شود.»
شگوفه ایامی، بازدیدکننده، گفت: «خواست ما از امارت اسلامی اینست که در همی عرصه که ما هستیم باید که همه ما را حمایت کنند تا که بتوانیم یک آینده خوب برای افغانستان عزیز ما بسازیم.»
در همین حال، وزارت اطلاعات و فرهنگ می‌گوید که از بانوان تجارت‌پیشه در کشور پشتیبانی می‌کنند.
مهاجر فراهی، معین نشرات وزارت اطلاعات و فرهنگ، گفت: «خواهران و برادران و هموطنان ما که در این بخش کار می‌کند ما به کار های‌شان به دیده قدر می‌نگریم و حمایت و دست‌گیری آنها را می‌کنیم.»
پیش از این وزارت صنعت و تجارت گفته است که پس از روی کار آمدن امارت اسلامی در کشور برای بیش از یک‌هزار بانو جواز کار توزیع کرده‌اند.
قرارداد 53 معدن در جریان سال 1402
تفاهمنامههای استخراج ۵۳ معدن به ارزش هفت میلیارد دالر در سال روان خورشیدی با شرکت‌های داخلی و خارجی امضا شده است.
بربنیاد گفته‌های مسوولان در وزارت معادن و پترولیم، این تفاهم‌نامه‌ها در بخش استخراج منرال‌ها، استخراج آهن، سرب و جست و سنگ‌های گران‌بها امضا شده‌اند.
همایون افغان سخنگوی این وزارت به طلوع‌نیوز گفت: «در مجموع نُه معدن از مقیاس بزرگ به قرارداد سپرده شده است و چهل‌وچهار معدن از مقیاس کوچک. معادن بزرگ به شرکت‌های داخلی و خارجی و معادن کوچک تنها و تنها به شرکت‌های داخلی واگذار شده است.»
آقای افغان تاکید ورزیده است که پروسس مواد خام در داخل کشور در تمامی قراردادها از شرط‌های است که از سوی وزارت معادن و پترولیم گذاشته شده است.
او در این باره افزود: «به همه قراردادهای این معادن شرط گذاشته شده است که پروسس صد درصدی باید در داخل افغانستان صورت بگیرد. به هیچ صورت اجازه داده نمی‌شود که مواد خام برای پروسس از کشور خارج صادر گردد.»
از سویی‌هم، اتاق تجارت و سرمایه‌گذاری به این باور است تا زمان خودکفا شدن افغانستان، پروسس صد درصدی در داخل کشور امکان‌پذیر نخواهد بود.
یونس مومند، معاون اول اتاق تجارت و سرمایه‌گذاری گفت: «ما کوشش می‌کنیم معادن خود را طوری استخراج بکنیم که پروسس‌اش در افغانستان صورت بگیرد؛ ولی خواهی نخواهی تا وقتی ما به پروسس می‌رسیم، مجبور هستیم که پنجاه فیصد پروسس اینجا شود و بعد به خارج برود.»
برخی آگاهان تاکید می‌ورزند که استخراج معادن باید به‌گونه‌ی معیاری انجام شود.
میوند صمدی، آگاه مسایل اقتصادی به طلوع‌نیوز گفت: «بهتر همین است که یک کمیسیون در این بخش ساخته شود و در راس این کمیسیون باید افراد مسلکی وجود داشته باشد و تحت کنترول امارت اسلامی باشد.»
عبدالنصیر رشتیا، آگاه دیگر گفت: «در معادن دو بحث بسار مهم است؛ بحث اول اینکه معادن افغانستان به چه شکل استخراج می‌شود، آیا به شکل فنی و حرفه‌ای استخراج می‌شود یا قسم سابق که غیرفنی و حرفه‌ای که زیان‌اش از مفاد‌اش بیشتر بود.»
بیشتر شرکت‌های خارجی که قرارداد معادن افغانستان را بدست آورده‌اند، از ایران، ترکیه، چین و بریتانیا هستند.
افغانستان برای نخستین‌بار تانکرهای حامل گاز مایع به ازبیکستان صادر کرد
برای نخستین بار یک کارخانه صنعتی درهرات تانکرهای حامل گاز مایع را به ازبیکسستان صادر کرده است.
به گفته‌ی مسوولان این کارخانه، قرار است صادرات به دیگر کشورهای همسایه را نیز آغاز کنند.
سعید عزیزی، مدیر عامل شرکت تولید تانکرهای گاز گفت: «به تعداد دو عراده تریلر همراه گاز مایه به کشور ازبیکستان به هزینه مجموعی چهل و هشت هزار دالر صادر گردید.»
محمد اکبر منتظم، مسوول بخش فنی شرکت تولید تانکرهای گاز مایع، گفت: «ما کیفیت را به نور بین‌المللی کار می‌کنیم. استندرد ما استندر امریکاست و تحت آی اس او ترکیه.»
مسوولان اتاق تجارت و سرمایه‌گذاری هرات می‌گویند که تولیدات داخلی به علت داشتن کیفیت خوب، در کشورهای همسایه و منطقه مشتریان زیادی دارد.
محمد یوسف امین، آمر اجراییه اتاق تجارت و سرمایه‌گذاری هرات، گفت: «اتاق تجارت و سرمایه‌گذاری کوشش می‌کند که اسنادهای استندردسازی را برای شرکت‌های صنعتی فراهم کند تا تولیدات ما که به مارکیت‌های جارجی می‌روند بدون تشویش و با یک هویت خوب از آن استفاده صورت بگیرد.»
مقام‌های محلی هرات می‌گویند که به علت افزایش کیفیت تولیدات داخلی در هرات، صادرات آن به خارج از کشور بیشتر شده است.
نور احمد اسلام جار، والی هرات، گفت: «شما امروز می‌گویید که ما تانکر با کیفیت می‌سازیم که به استندرد منطقه باشد که برای کشور منطقه قابل قبول است، بیایید استندرد را در همه چیز بالا ببریم.»
در ماه‌های پسین صادرات تولیدات شهرک صنعتی هرات به بسیاری از کشورها از جمله ایالات متحده امریکا آغاز شده است.
برای توانمندسازی مالی زنان برنامه داریم
وزارت صنعت و تجارت از امضای تفاهمنامههای همکاری با یازده نهاد مددرسان در بخش عملی‌سازی پروژه‌های پیشرفت خانواده‌ها و زنان در عرصه‌های کارآفرینی، تجارت و توانمندسازی اقتصادی خبر میدهد.
این وزارت می‌افزاید که این تفاهم‌نامه‌ها به ارزش دو نیم میلیون دالر امریکایی در هشت ولایت عملی خواهند شد.
آخندزاده عبدالسلام جواد، سخنگوی وزارت صنعت و تجارت می‌گوید: «این موسسات، برنامه‌های را به ارزش بیشتر از دونیم میلیون دالر در ولایت‌های کابل، هرات، بلخ، سمنگان، جوزجان، بامیان، ننگرهار، و قندهار راه‌اندازی می‌نمایند.»
در همین حال، وزارت اقتصاد آمار میدهد که ۴۶ نهاد داخلی و خارجی در بخش صنعت و تجارت در افغانستان فعالیت دارند.
عبدالرحمن حبیب، سخنگوی وزارت اقتصاد می‌گوید: «در حال حاضر فعالیت ۴۶ موسسه غیر امارتی داخلی و خارجی در سکتور صنعت و تجارت ثبت سیستم می‌باشد. همکاری این نهادها می‌تواند بستر مناسبی را برای توانمند سازی اقتصادی خانواده‌ها، ایجاد فرصت‌های کاری برای خانواده‌های بی بضاعت، جلوگیری از فرار سرمایه، افزایش تولید داخلی، انکشاف متوازن روستاها و سبب بهبود سطح رفاه خانواده‌ها خواهد گردید.»
با این حال، سخنگوی امارت اسلامی می‌گوید که حکومت سرپرست پالیسی تجارت محور دارد و از نهادهای که در این راستای فعالیت می‌کنند می‌خواهد که برای خانواده‌ها منابع اقتصادی بسازند تا زندگی آنان بگونه‌ی بنیادی تغییر کند.
آقای مجاهد گفت: «مهم این است که آنها [موسسات] برای خانواده‌ها منابع اقتصادی بسازند. در این راستا وزارت‌های اقتصاد و صنعت و تجارت هم با آنها همکاری می‌کنند و قراردادی که بین وزارت تجارت و برخی موسسات امضا شده است، زمینه را فراهم می‌سازد برای خانواده‌ها و خواهران ما و اطفال نیازمند جامعه که آنها به تجارت و فعالیت‌های اقتصادی رو بیاورند.»
با این وجود، شماری از آگاهان فعالیت نهادهای مددرسان را در بخش فراهم ساختن زمینه کار برای افراد و خانواده‌های نیازمند مهم می‌دانند و انکشاف این فعالیت‌ها را در توسعه اقتصاد کشور سودمند عنوان می‌کنند.
میرشکیب میر،آگاه مسایل اقتصادی گفت: «روند تصمیم گیری در این موسسات و همچنان بروکراسی در این موسسات به تناسب ادارات دولتی کمتر است و این‌ها بطور سریع می‌توانند که برنامه های‌شان را اجرا کنند.»
قطب الدین یعقوبی،آگاه مسایل اقتصادی می‌گوید: «زمانی که ما اقتصاد کوچک را داشته باشیم و نیازمندی‌های یک جامعه را توسط تولیدات آنها تامین بکنیم، ما می‌توانیم در خودکفایی و رشد اقتصادی یک مملکت هم کمک بکنیم.»
وزارت صنعت و تجارت آمار میدهد که در سال‌روان خورشیدی ۲۱ پروژه را به ارزش بیش از ۴۲ میلیون دالر امریکایی در ۱۶ ولایت در بخش‌های مختلف جهت رشد و انكشاف تشبثات كوچک‌تر، كوچک و متوسط با نهادهای داخلی و خارجی به امضا رسانیده است كه نزدیک به ۳۵۰ هزار تن از آن بهره می‌برند.
میزان صادرات محصولات زراعتی در چهار ماه گذشته به دو میلیارد دالر رسید
وزارت زراعت و مالداری طالبان می‌گوید که در چهار ماه نخست سال جاری ارزش محصولات صادراتی افغانستان به دو میلیارد دالر میرسد.
به گفته‌ای مسوولان در این وزارت میزان صادرات محصولات زراعتی نسبت به سال گذشته افزایش خواهد داشت.
مصباح‌الدین مستعین، سخنگوی وزارت زراعت و مالداری می‌گوید: «در چهار ماه نخست سال به ارزش دو میلیارد دالر صادرات صورت گرفته بود که بیشترین بخش آنرا محصولات زراعتی تشکیل میدهد و امسال که اکنون فصل میوه است و صادرات هم آغاز شده است توقوع میرود که میزان صادرات ماه نسبت به گذشته بیشتر باشد.»
اتاق زراعت و مالداری هم می‌گوید که محصولات زراعتی کشور به طور منظم صادر شده هرچند که برخی کشورها مشکلاتی را در کالاهای صادراتی افغانستان هرازگاهی بوجود میاورد.
میرویس حاجی زاده، معاون اتاق زراعت و مالداری می‌گوید: «در بخش صادرات تاجران ما توانستند که صادرات نمایند، اما دراین اواخر با مسدود شدن دروازه تورخم و با مسدود شدن شاهراه کابل-جلال آباد تاجران ما نتوانستند که صادارت خود را بیشتر ادامه بدهند. تاجر متضرر شده است مگر ارقام دقیق صادرات را زمانی شریک کرده می‌توانیم که همه فصل سال میوه و سبزی جمع‌آوری شود.»
به باور آگاهان از اینکه افغانستان یک کشور زراعتی است و بیشتر مردم هم سرگرم کارهای زراعتی و مالداری هستند از این رو هرچه محصولات زراعتی به بیرون از کشور صادر شود به همان میزان اقتصاد کشور رشد خواهد کرد.
با این حال یک مقام ایرانی گفته است که تهران در ۶ ماه نخست سال جاری ۳۵هزار و ۱۹۵ تُن فرآورده‌های زراعتی را از طریق گذرگاه دوغارون به افغانستان صادر کرده است. به گزارش رسانه‌های ایرانی مدیر جهاد کشاورزی این کشور افزود که در نیمه نخست سال جاری ۴هزار و ۴۶۷ تُن فرآورده‌های کشاورزی از افغانستان به ایران، از طریق همین گذرگاه وارد شده است.
یک فابریکه تولید سیروم به ارزش ۲۵ میلیون دالر در کابل افتتاح شد
وزارت صنعت و تجارت از افتتاح یک فابریکه تولید سیروم با سرمایه گذاری ۲۵ میلیون دالر در کابل خبر داده است.
فابریکه «تی جی ایل فارماستیکل» که در پارک صنعتی پلچرخی ساخته شده است، در هر ۲۴ ساعت ظرفیت تولید ۱۱۰ هزار پاکت سیروم طبی مختلف النوع را دارا می‌باشد. این فابریکه برای بیش از ۱۰۰۰ نفر زمینه کار را فراهم نموده است.
در مراسم افتتاح این فابریکه، قدرت الله جمال، معین وزارت صنعت و تجارت گفت: سکتور خصوصی در شکوفایی کشور نقش بسیار مهمی داشته و با ایجاد اشتغال برای هموطنان ما، زمینه کار را برای جوانان فراهم می‌نماید.
وی همچنان از مردم خواست تا از تولیدات وطن جهت رونق صنعت کشور استفاده نمایند.
در این مراسم، صنعتکاران همچنان از وزارت تجارت خواستند تا در بخش توزیع زمین به صنعتکاران، رفع سکتگی برق در پارک‌های صنعتی وافزایش تعرفه بر موادی که افغانستان درآن خودکفا یا درحالت خودکفایی می‌باشد، توجه نماید
تازه ترین های چشم انداز اقتصادی افغانستان
عضو ماهنامه شوید
لینک های مفید
چشم‌انداز اقتصادی افغانستان
درباره این ماهنامه
در مورد چشم‌انداز اقتصادی افغانستان بیشتر بخوانید.
منابع
منابع این ماهنامه را مشاهده کنید.
© 2023 حق نشر برای موسسه مطالعات اقتصادی و حقوقی افغانستان محفوظ است.