چشم انداز اقتصادی افغانستان
دسمبر 2023
چشم‌انداز اقتصادی افغانستان، یک ابتکار خلاقانه از موسسه مطالعات اقتصادی و حقوقی افغانستان (AELSO) است که مهم‌ترین و آخرین رویدادهای اقتصادی افغانستان را در یک ماه اخیر، منعکس می‌کند.
با مطالعه این ماهنامه اقتصادی که به سه زبان (پشتو، دری و انگلیسی) تهیه و ترتیب شده است، شما می‌توانید دید گسترده‌تری از اقتصاد افغانستان داشته باشید.
افتتاح مرکز تجارتی مخصوص زنان در ولایت بامیان توسط سازمان ملل
کمیشنیری عالی سازمان ملل متحد در ولایت بامیان برای زنان یک مرکز تجارتی جدید را افتتاح کرده است که هدف آن تقویت تجارت و ایجاد فرصت‌های شغلی برای زنان است.
به گفته این سازمان، این مرکز شامل ۲۰ دکان است که زنان و دختران می‌توانند در آنجا هم حرفه‌های خود را یاد بگیرند و هم فرآورده‌های خود را به فروش برسانند. علاوه براین، امکان آموزش درس‌های مکتب نیز برای آنها فراهم شده است.
محمد اشرف نیازی، مسئول این برنامه در بامیان، در این باره گفت: «در این محل که امنیت شان تضمین شده و در یک محیط بسته قرار دارند، می‌توانند به راحتی به تحصیل و حرفه خود ادامه بدهند.»
این مرکز علاوه بر کاربردی تجاری، به عنوان یک مرکز اجتماعی نیز مورد استفاده قرار خواهد گرفت که در آن زنان می‌توانند دور هم جمع شده و تجربیات خود را به اشتراک بگذارند.
این پروژه در حالی راه‌اندازی شده است که زنان در یک سال گذشته از کار در بسیاری از نهادهای کمک‌رسانی منع شده‌اند.
برگزاری نمایشگاهی در هرات برای پشتیبانی از فرآورده‌های داخلی و رشد اقتصاد زنان
نمایشگاه صنایع‌دستی زنان برگشت‌کننده و بی‌جاشده در هرات برگزار شد. در این نمایشگاه ۴۰ زن از برگشت‌کنندگان و بی‌جاشدگان، فرآورده‌های تولیدی و ساخته‌های دستی خود را به نمایش گذاشته‌اند.
مسئول برگزاری نمایشگاه، هدف از این کار را پشتیبانی از فرآورده‌های داخلی و رشد اقتصاد زنان می‌داند. از طرفی، در کابل نیز نمایشگاه فرآورده‌های داخلی -با حضور زنان کارآفرین برگزار شده است.
زنانی که از پاکستان و ایران به افغانستان برگشته‌اند، صنایع دستی خود را در این نمایشگاهها به فروش گذاشته‌اند.
کالاهای خامک‌دوزی، قالین و دیگر صنایعی که از سوی این زنان ساخته شده است، توجه بازدیدکنندگان را به خود جلب ساخته است. برخی از زنان تجارت‌پیشه، برگزاری چنین نمایشگاه‌هایی را در رشد تولیدات داخلی و بهبود «اقتصاد خانواده» مهم می‌دانند و از شهروندان کشور می‌خواهند که از تولیدات داخلی استفاده کنند.
بیش از ۱۲۰هزار تن در یک ماه پسین از طریق میدان هوایی کابل رفت‌وآمد کرده
رییس عمومی میدان هوایی کابل آمار می‌دهد که تنها در یک ماه پسین، بیش از یکصدو بیست هزار تن به شمول اتباع خارجی، از طریق میدان هوایی کابل رفت و آمد کرده‌اند.
محمد در مراسم گشایش برخی از پروژه‌ها در میدان هوایی کابل، تاکید می‌ورزد که با برخی از شرکت‌های خارجی در تماس هستند تا پروازهای شان را در افغانستان دوباره از سر بگیرند.
رییس عمومی میدان هوایی کابل افزود: «شرکت‌های داخلی است و شرکت فلای دبی روز دو پرواز انجام می‌دهد و شرکت الجزیره و العربیه در تماس هستیم و تمام خدمات میدان و از نگاه امنیتی نیز ارزیابی کرده‌اند و اطمینان حاصل کرده‌اند.»
از سویی هم، عبدالغنی برادر معاون اقتصادی ریاست الوزرای طالبان در این مراسم، اطمینان می‌دهد که برای سرمایه‌گذاران در تمامی بخش‌ها سهولت‌ها را فراهم می سازند.
آقای برادر می‌افزاید که در حال حاضر شرایط برای سرمایه‌گذاری در کشور فراهم شده است.
او گفت: «همه افغان‌ها، به‌ویژه تجاران و سرمایه‌گذاران ملی است تا در بازسازی کشور تا حد توان شان سهم بگیرند و از فرصت‌های سرمایه‌گذاری در آن بخش‌ها استفاده کنند که برای افغان‌ها اولویت دارد.»
محمد یونس مومند، معاون اول اتاق تجارت و سرمایه‌گذاری گفت: «از حکومت سرپرست می‌خواهیم که ارتباط مردم و حکومت را برقرار کنند.»
هم‌زمان، وزارت ترانسپورت و هوانوردی می‌گوید که کار برخی از پروژه‌ها در میدان هوایی کابل به ارزش یک میلیون دالر از سوی سکتور خصوصی آغاز شده است.
صادرات افغانستان در ۱۱ ماه پسین به ۱.۷میلیارد دالر رسیده است
طالبان می‌گویند که صادرات افغانستان در ۱۱ ماه پسین سال روان میلادی به ۱میلیارد و ۷۱۷ میلیون دالر رسیده است.
در خبرنامه‌ی دفتر معاون ریاست وزیران طالبان آمده است که صادرات کشور عمدتاً شامل میوههای تازه، میوههای خشک، قالین، زعفران، زغال سنگ و انواع سبزی است.
در این خبرنامه آمده است که ۹۷درصد از صادرات افغانستان به ایران، پاکستان، هند، تاجیکستان، ازبیکستان، امارات متحده عربی، عراق، عربستان سعودی، چین و کاذاخستان فرستاده شده‌اند.
بر اساس اطلاعات موجود، صادرات افغانستان از ۱میلیارد و ۵ میلیون دالر در سال ۲۰۲۱ به ۱میلیارد و ۸۰۰ میلیون دالر در سال ۲۰۲۲ میلادی افزایش یافته است.
صادراتِ افغانستان از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۲ میلادی به طور اوسط، ۵۳۷.۵ میلیون دالر بوده است که در سال ۲۰۲۲ به بالاترین میزان خود (۱.۸۳۷میلیارد دالر) و در سال ۲۰۰۲ به پایین‌ترین سطح خود (۶۹.۱ میلیون دالر) رسیده است.
این در حالی است که بر بنیاد گزارش اخیر ملل متحد، شمار افرادی که در افغانستان زیر خط فقر زندگی میکنند به ۳۴ میلیون تن رسیده است.
سازمان ملل متحد گفته است که از مجموع کمک درخواستی ۶.۴ میلیارد دالری برای این کشور تحت حاکمیت طالبان، حداقل پنج درصد آن تامین شده است.
میوه خشک افغانستان در عمان به نمایش گذاشته شد
برای اولین‌بار فرآورده‌های افغانستان از جمله میوه خشک در نمایشگاهی در عمان به نمایش گذاشته شده‌اند.
ده بازرگان افغانستان در این نمایشگاه که انتظار می‌رود سه روز ادامه داشته باشد، شرکت کرده‌اند.
شماری از این شرکت‌کننده‌ها، برگزاری همچون نمایشگاهها را در معرفی فرآورده‌های افغانستان به کشورهای دیگر و افزایش میزان صادرات سودمند خوانده‌اند.
محبوب الله محمدی، یکی از تاجران با تاکید بر نیازمندی حضور افغانستان در نمایشگاههای بین‌المللی گفت: «اولین نمایشگاه بود که حکومت عمان مستقیماً از تجارها بخاطر ایجاد روابط، ازدیاد تجارت بین عمان و افغانستان دعوت به عمل آوردند.»
صفت الله یکی دیگر از بازرگانان درباره این نمایشگاه گفت: «میوه خشک و تازه و محصولات دیگر افغانستان را در این جا تقاضا میکنند. برخی از افراد در اینجا از محصولات ارگانیک که ما داریم، استفاده میکنند.»
مسوولان سفارت افغانستان در عمان نیز گفته‌اند که تلاش دارند تا میزان داد و ستد میان دو کشور [افغانستان و عمان] را بیشتر سازند و سهولت‌های لازم را نیز برای بازرگانان فراهم سازند.
عبدالصمد منیب، سفیر افغانستان در عمان در این باره گفت: «اطمینان می‌دهیم که از محصولات افغانستان و بازرگانان افغانستان حمایت می‌کنیم تا بازرگانان افغان بتوانند روند بازرگانی به عمان را آغاز کنند.»
در همین حال، وزارت صنعت و تجارت اطمینان می‌دهد که به چالش‌های بازرگانان در زمینه گرفتن ویزا و شرکت شان در نمایشگاههای بین‌المللی رسیدگی می‌کند.
عبدالسلام جواد، سخنگوی وزارت صنعت و تجارت به طلوع‌نیوز گفت: «در مورد اخذ ویزا ما به همه تجارهای خود سهولات‌ها فراهم کرده‌ایم. آنعده تجارهای ما که خواسته باشند جهت اشتراک در نمایشگاههای بین‌المللی بروند یا جهت اخذ قراردادهای تجارتی به کشورهای دیگر سفر داشته باشند، می‌توانند به وزارت تشریف بیآورند. ما زمینه اخذ ویزا را برایشان تسهیل می‌کنیم.»
آمارهای وزارت صنعت تجارت نشان می‌دهند که تنها سیزده نمایشگاه در هشت ماه گذشته در کشور برگزار شده که بازرگانان از ۳۴ ولایت فرآورده‌های شان را به نمایش گذاشتند.
میزان صادرات جلغوزه افزایش نسبی داشته است
وزارت صنعت و تجارت با نشر آمار صادرات جلغوزه در هشت ماه پسین گفته است که میزان صادرات جلغوزه در مقایسه با هشت ماه سال پار اندکی افزایش یافته است.
آمارهای این وزارت نشان داده‌اند که در این هشت ماه به ارزش ۱۴ میلیون دالر جلغوزه به چین، هند، پاکستان، امارات متحده عربی و امریکا صادر شده است.
عبدالسلام جواد سخنگوی این وزارت با تاکید بر این‌که وزارت تجارت به دنبال ایجاد سهولت در صادرات جلغوزه از راه‌های هوایی و زمینی است، گفت: «صادرات جلغوره در هشت ماه گذشته به ارزش ۱۴ میلیون دالر بوده که اکثرا به کشورهای چین، هند، پاکستان، امارات متحده عربی، عربستان سعودی، قطر، امریکا، انگلستان، استرالیا، هالند و دیگر کشور ها صادر شده است.»
زلمی عظیمی، بازرگان گفت: «ما از بزرگان امارت اسلامی خواهش می‌کنیم که به زودترین فرصت دهلیز هوایی را فعال بکنند تا ما بتوانیم میوه خشک را به طریقه درست در مارکیت جهانی به سر وقت برسانیم.»
در همین حال، اتاق تجارت و سرمایه‌گذاری می‌گوید که افغانستان ظرفیت صادرات جلغوزه به ارزش بالاتر ۱۰۰ میلیون دالر در سال را دارد که نیاز است در این زمینه توجه شود.
خانجان الکوزی، عضو هیات مدیره اتاق تجارت و سرمایه‌گذاری گفت: «تا ۳۰هزار تن امکانات تولید سالانه وجود دارد و بیشتر از ۳۰هزار تن هم تولید و پروسس می‌تواند صورت بگیرد. فعلا ما در حدود ۵ تا ۶ هزار تن صادرات داریم و آن هم به کشور چین و بعضی کشورهای اروپایی.»
بربنیاد آمارهای وزارت صنعت و تجارت، در سال ۱۴۰۱ هجری خورشیدی به ارزش ۴۹ میلیون دالر جلغوزه افغانستان به بیرون از کشور رفت که بیش‌ترین صادرات به پاکستان، چین و هند انجام شد.
در سال جاری ۱۱۸ هزار تُن میوه تازه از کندهار به خارج از کشور صادر شده است
مسئولان در کندهار می‌گویند که در سال جاری ۱۱۸ هزار تُن میوه تازه از این ولایت به بیرون از کشور صادر شده که از بابت صادرات میوه تازه ۵۵ میلیون و ۵۴۷ هزار دالر امریکایی عواید به دست آمده است.
میوه های صادر شده شامل تربوز، انگور، انار، انجیر وغیره می‌باشد. به گفته مسئولان در اتاق تجارت کندهار، در سال جاری آب‌های کندهار مدیریت درست شده و آفات طبیعی هم کمتر بود از این رو حاصلات میوه تازه کندهار افزایش یافته است.
عبدالباقی بینا، معاون اتاق تجارت کندهار می‌گوید: «هرچند امسال خشکسالی بود، اما آب مدیریت درست شد، باغ‌ها در زمان معین آبیاری شد و امراض به وجود نیامد. میوه بگونه منظم صادر شد. حالا یک مقدار انار و سیب باقی مانده است.»
صادرکنندگان میوه تازه در کندهار می‌گویند که در روند صادرات تسهیلات فراهم شده است اما برای افزایش میزان صادرت کشور باید تلاش بیشتر صورت گیرد.
رئیس کمیسیون صادرات میوه تازه کندهار می‌گوید: «خوشبختانه امسال امنیت بسیار خوب بود. در گمرکات مشکل نبود. اگر مشکلی هم می‌بود، رئیس گمرک آن را حل می‌کرد.»
با این حال نبود سردخانه‌های معیاری در کشور سبب می‌شود تا بخشی از میوه های تازه باغ داران ازبین برود. باغ داران می‌خواهند که سردخانه‌های معیاری در کشور ایجاد شود تا آنان بتوانند میوه های تازه را حفظ و نگهداری کنند.
تازه ترین های چشم انداز اقتصادی افغانستان
عضو ماهنامه شوید
لینک های مفید
چشم‌انداز اقتصادی افغانستان
درباره این ماهنامه
در مورد چشم‌انداز اقتصادی افغانستان بیشتر بخوانید.
منابع
منابع این ماهنامه را مشاهده کنید.
© 2023 حق نشر برای موسسه مطالعات اقتصادی و حقوقی افغانستان محفوظ است.