نوامبر 2024
چشمانداز اقتصادی افغانستان، یک ابتکار خلاقانه از موسسه مطالعات اقتصادی و حقوقی افغانستان (AELSO) است که مهمترین و آخرین رویدادهای اقتصادی افغانستان را در یک ماه اخیر، منعکس میکند.
با مطالعه این ماهنامه اقتصادی که به سه زبان (پشتو، دری و انگلیسی) تهیه و ترتیب شده است، شما میتوانید دید گستردهتری از اقتصاد افغانستان داشته باشید.
معاونیت اقتصادی ریاستالوزرا در خبرنامهای گفته است که در بخشهای اکتشاف، استخراج و پروسس ۲۱ معدن بزرگ افغانستان، ۴۱۵ میلیارد افغانی سرمایهگذاری شده است.
این معدنها شامل طلا، آهن، یاقوت، سنگ کرومایت، سمنت، زغال سنگ و سرب و جست میشوند که بیشتر شان در ولایتهای غور، هرات، کابل، تخار، بغلان، پروان و قندهار قرار دارند.
معاونیت اقتصادی افزوده است که امارت اسلامی سرمایهگذاری به شکل معیاری در معادن را در اولویت کار خود قرار داده است.
حمدالله فطرت معاون سخنگوی حکومت س در این باره گفت: «تقریبا از سه سال به اینسو کار استخراخ، اکتشاف و پروسس ۲۱ معدن با هزینه حدود ۴۱۵ میلیارد افغانی شروع شده که این معدنها در ولایتهای هرات، غور، قندهار، تخار، بغلان، کابل و پروان موقعیت دارد. این معدنها طلا، کرومایت، زغالسنگ، سرب و جست، سمنت و یاقوت اند.»
با این حال برخی آگاهان، کارگیری معقول از معدنهای افغانستان را در جهت رشد و توسعه اقتصاد کشور و همچنان فراهمسازی زمینه کار برای شهروندان اثرگذار میدانند. آنان بر این باور اند که نیاز است سهولتهای بیشتر به سرمایهگذاران فراهم شود.
خبرنامه معاونیت اقتصادی افزوده است که بر اساس بررسیهای ابتدایی، افغانستان به ارزش سه تریلیون دالر ذخایر طبیعی دارد و مطالعات جیولوژیکی و جیوفیزیکی روی برخی از معدنهای بزرگ دیگر نیز تکمیل شده و کار روی واگذاری این معادن به داوطلبان نیز جریان دارد.
یک محموله بزرگ از کالاهای بازرگانان افغانستان امروز (شنبه) از چین بهگونهی مستقیم به بندر حیرتان رسید.
نورالدین عزیزی سرپرست وزارت صنعت و تجارت در برنامهای که به همین مناسبت در حیرتان برگزار شده بود، گفته است که این کالاها با گذر از کشورهای قزاقستان و ازبیکستان پس از ۲۰ روز به کشور رسیده است.
آقای عزیزی از تلاشها به هدف فراهمسازی سهولتهای بیشتر برای صادرات کالاهای داخلی اطمینان داده و افزوده و که قرار است این قطار کالاهای صادراتی افغانستان را به چین انتقال دهد.
سرپرست وزارت صنعت و تجارت افزود: «محمولهای که امروز از چین به افغانستان رسید، از شرق چین حرکت کرده بود که در مدت بیست روز به افغانستان رسید. بیشترین کالاهایی که در این محموله وارد شده، تکه است که مردم افغانستان از آن استفاده میکنند.»
این محموله کالایهای بازرگانی در ۵۵ واگونه وارد کشور شده است.
فتاحاف جعفر رحماناویچ سرقنسول ازبیکستان در شهر مزارشریف در این برنامه گفته است: «حیرتان بندری است که همانند اش را در آسیای مرکزی نخواهد پیدا کرد. از این بندر باید استفاده خوب کنیم.»
شماری از بازرگانان و مسوولان اتاقهای تجارت و سرمایهگذاری و صنایع و معادن بلخ، فعال شدن دوبارهی این مسیر را در کاهش بها و سرعت یافتن صادرات کشور، مهم میدانند.
امامالدین سناییزاده رییس اتاق صنایع و معادن بلخ درباره استفاده از جنین دهلیزها گفت: «بهخاطر صادرات، باید از این دهلیزها استفاده کنیم تا مال خود را به طریقه آسان و قیمت ارزان صادر کنیم.»
قلندر رحیمی یکی از بازرگانان گفت: «پس از این محمولهها از طریق راهآهن از چین به افغانستان میاید که در بخش کاهش هزینههای ترانسپورتی حایز اهمیت میباشد.»
اداره ملی احصائیه و معلومات میگوید که صادرات افغانستان در ماه میزان سال جاری هجری خورشیدی در مقایسه با ماه سنبله، ۶۱ میلیون دالر افزایش یافته است.
این اداره در خبرنامهای گفته است که ارزش کل صادرات افغانستان در ماه میزان به ۲۳۴.۹ میلیون دالر رسیده، در حالی که این رقم در ماه سنبله ۱۷۳.۹ میلیون دالر بوده است.
این در حالی است که میزان واردات افغانستان نیز در ماه میزان با افزایش ۱۸۶.۸ میلیون دالری روبهرو شده است. بر اساس آمارها، ارزش کل واردات در این ماه به ۱میلیارد و ۱۴۰ میلیون دالر رسیده است، در حالی که در ماه سنبله این رقم ۹۵۴.۱ میلیون دالر بوده است.
رشد واردات از پاکستان
رسانههای پاکستانی روز سهشنبه (۲۹ عقرب) گزارش دادند که واردات افغانستان از پاکستان در چهار ماه گذشته ۲ درصد افزایش یافته است.
بر اساس این گزارشها، تنها واردات شکر از پاکستان به افغانستان در این مدت ۱۵ برابر افزایش داشته است. روزنامه ده نیشن گزارش داده است که افغانستان در چهار ماه نخست سال جاری میلادی به ارزش ۵.۹۳ میلیون دالر شکر از پاکستان وارد کرده بود، اما این رقم در چهار ماه اخیر به ۹۱.۶۹ میلیون دالر رسیده است.
اداره ملی احصائیه گفته است که صادرات افغانستان عمدتاً به کشورهای هند، امارات متحده عربی و پاکستان صورت گرفته است.
با وجود افزایش صادرات و واردات، بازرگانان افغانستان همواره از تعرفههای بالای گمرکی و مشکلات متعدد در روند صادرات انتقاد کردهاند.
این آمار در حالی منتشر میشود که شرایط اقتصادی افغانستان همچنان با چالشهای جدی مواجه است و تجارت خارجی این کشور به شدت تحت تأثیر محدودیتهای داخلی و خارجی قرار دارد.
وزارت صنعت و تجارت میگوید که در جریان هفت ماه سال ۱۴۰۳ میزان مبادلات تجارتی میان افغانستان و ایران به بیش از ۱.۸ میلیارد دالر امریکایی رسیده است.
عبدالسلام جواد آخندازاده، سخنگوی وزارت صنعت وتجارت گفته است که این مبادلات شامل موادهای نفتی و غیرنفتی میشود.
به گفته جواد آخندزاده، تجارت و ترانزیت با ایران در حال گسترش استآقای آخندزاده بیان نموده است: «تجارت افغانستان با ایران در جریان هفت ماه سال ۱۴۰3 به ارزش یک میلیارد و ۸۲۷ میلیون دالر بوده که از این میان، ۳۰ میلیون دالر صادرات و یک میلیارد و ۷۹۷ میلیون دالر واردات میباشد.
او افزود: «اکثر اقلام عمده صادراتی سنگهای معدنی، کشمش، انواع نوشابهها و دانههای کنجد بوده و اقلام عمده وارداتی هم تیل تیزل، پترول، مواد خام فابریکات، گاز مایع و سمنت میباشد.»
ازسویی دیگر، مقامهای ایرانی نیز گفتهاند که از ابتدای سال جاری تاکنون میزان صادرات کالاهای غیرنفتی به افغانستان به ۱.۳ میلیارد دالر افزایش یافته است.
گفتنی است که روزنامه تهران تایمز به نقل از مقامات گمرک ایران گزارش داده که افغانستان پنجمین واردکننده بزرگ محصولات غیرنفتی ایران در هفت ماه گذشته بوده است.
مهدی شیردل، فرماندار ولسوالی تایباد در ولایت خراسان رضوی ایران، اعلام کرده است که واردات سنگ از افغانستان به ایران در سال جاری صد درصد افزایش یافته است.
رسانههای ایرانی به نقل از آقای شیردل گزارش دادهاند که از ابتدای امسال تا پایان ماه عقرب، ۱۰ هزار و ۲۸۵ تُن سنگ از افغانستان به گمرک مرزی دوغارون وارد شده است.
ارزش صادرات و مسیر انتقال
براساس گزارشها، ارزش این محمولههای سنگ بیش از سه میلیون و یکصد هزار دالر برآورد شده است. این سنگها از ولایت بامیان بارگیری و از طریق هرات به ایران منتقل شدهاند.
مهدی شیردل افزوده است که ظرفیت بارگیری هر کامیون سنگ روی، ۲۴ تُن است.
وزارت معادن و پترولیم میگوید که از آغاز سال ۱۴۰۳ تاکنون، در ۱۲ مرحله داوطلبی، ۴۰ هزار قیراط زمرد به ارزش بیش از ۱.۸ میلیون دالر به فروش رسیده است.
همایون افغان سخنگوی این وزارت، با اطمینان از شفافیت در پروسه داوطلبی گفت: «از آغاز سال ۱۴۰۳، در ۱۲ داوطلبی ۴۰ هزار قیراط زمرد که به شکل قانونی استخراج شده بود، به فروش رسیده است. ارزش این زمرد فروختهشده حدودا یک اعشاریه هشت و نیم میلیون دالر امریکایی بوده است.»
اتاق تجارت و سرمایهگذاری با تاکید بر اهمیت زمرد افغانستان، پیشنهاد کرده است که بازارهای داخلی و خارجی برای فروش و پروسس این سنگ قیمتی ایجاد شود.
جانآقا نوید سخنگوی اتاق تجارت و سرمایهگذاری اظهار داشت: «زمرد افغانستان یکی از سنگهای قیمتی با شهرت جهانی است که بهویژه در پنجشیر به وفور یافت میشود. ما پیشنهاد میکنیم که بازار خرید، فروش، پروسس و بستهبندی آن در داخل افغانستان ایجاد شود تا نام افغانستان بر این محصول بماند.»
از سوی دیگر، آگاهان مسایل اقتصادی بر ضرورت استخراج و پروسس حرفهای منابع معدنی افغانستان تاکید دارند.
عبدالظهور مدبر آگاه مسایل اقتصادی گفت: «افغانستان از نظر منابع معدنی و سنگهای قیمتی بسیار غنی است. اگر معادن بهدرستی استخراج و پروسس شوند، میزان اشتغال بالا میرود و به سود مردم افغانستان خواهد بود.»
براساس اطلاعات وزارت معادن و پترولیم، تاکنون ۶۰۰ جواز برای استخراج معادن زمرد توزیع شده است و این صنعت برای حدود ۱۶ هزار نفر زمینه کار ایجاد کرده است.
وزارت صنعت و تجارت حکومت سرپرست اعلام کرده که هیات به رهبری نوالدین عزیزی، سرپرست این وزارت برای شرکت در افتتاح نمایشگاه بینالمللی حلال استانبول ۲۰۲۴ عازم ترکیه شدند.
این وزارت روز(چهارشنبه،۷قوس) با نشر خبرنامهی گفته که قرار است این نمایشگاه بینالمللی از امروز آغاز و تا ۱۰ ماه جاری در شهر استانبول برگزار شود.
در خبرنامه آمده است که در این نمایشگاه محصولات و تولیدات افغانستان از جمله قالین، سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی، میوه خشک و بانکداری در ۸ غرفه به نمایشگاه گذاشته شود.
به گفته این وزارت بیشتر از ۳۰ تن از نمایندگان سکتور خصوصی افغانستان به شمول هیات از وزارت صنعت و تجارت حکومت سرپرست در این نمایشگاه شرکت میکنند.
بر اساس اعلامیه، سرپرست وزارت صنعت و تجارت در مراسم افتتاحیه این نمایشگاه سخنرانی خواهد کرد.
همچنین این وزارت تاکید کرده که در حاشیه این نمایشگاه کنفرانسهای تجارتی، نشستهای تواصل تجارتی و سایر برنامههای اقتصادی نیز برگزار میشود.
گفتنی است که نمایشگاه حلال استانبول یکی از بزرگترین نمایشگاهها در جهان اسلام و سومین نمایشگاه بزرگ در جهان است.
سال گذاشته در نمایشگاه شهر استانبول ۱۲۵کشور به شمول ۶۰ وزرای تجارت کشورها، تاجران، صنعتکاران و سرمایهگذاران حضور داشتند.
سید عبدالواحد سادات، معاون اتحادیه زعفران افغانستان اعلام کرده که در حال حاضر ۵۰ تا ۶۰ هزار زن در ولایت هرات در بخش فرآوری زعفران مشغول کار هستند.
خبرگزاری باختر، تحت کنترول حکومت سرپرست روز(شنبه،۴قوس) به نقل از اتحادیه زعفران افغانستان گزارش داده که ۸۵ درصد از فرآوری زعفران در افغانستان ازسوی زنان انجام میشود.
این در حالی است که کشت زعفران در سالهای گذشته افزایش و محور توجه مشتریان جهانی قرار گرفته است.
اداره انکشاف بینالمللی ایالت متحده امریکا به تازهگی اعلام کرد که برای فروش ۶۰۰ کیلوگرام زعفران افغانستان در نمایشگاه ۲۰۲۴ پاریس به ارزش بیش از یک میلیون دالر قرار به امضا رسیده است.
پیش از این نیز وزارت صنعت و تجارت حکومت سرپرست گفته بود که در شش ماه گذشته ۶۳۵ تُن زعفران و هینگ به ارزش ۷۷.۵ میلیون دالر صادارت داشتهاند.
زعفران افغانستان با داشتن ذایقه محبوب از جمله بهترین زعفرانهای دنیا شناخته میشود.
در تازهترین مورد موسسه بینالمللی ذایقه بلجیم زعفران افغانستان برای نهمینبار لقب بهترین زعفران را کسب کرد.
وزارت صنعت و تجارت میگوید که در ده ماه گذشته، به ارزش نود وچهار میلیون دالر داد و ستد تجاری، با ترکیه انجام شده است.
آخندزاده عبدالسلام جواد، سخنگوی وزارت صنعت و تجارت گفت که از ماه جنوری تا اکتوبر سال روان میلادی، به ارزش نود وچهار میلیون دالر دادو ستد با ترکیه انجام شده است.
به گفته وی از این میان بیست ویک میلیون دالر آن را صادرات و هفتاد وسه میلیون آن را واردات تشکیل میدهد.
گفتنی است که اقلام صادراتی افغانستان به کشور ترکیه شامل ، دانه کنجد، کشمش، مغز بادام، زیره سبز و پوست گاو بوده و اقلام وارداتی از ترکیه، نباتات طبی، قالین و بخاری بوده است.
ملا عبدالغنی برادر، معاون اقتصادی ریاست الوزرا، یک فابریکه کمپل سازی را در شهرک صنعتی پلچرخی در شهر کابل افتتاح کرده است.
در مراسم افتتاح این فابریکه که امروز (یکشنبه) برگزار شد، ملابرادر گفت که با برقراری امنیت سرتاسری در کشور و کاهش سطح فساد، زمینه مناسبی برای سرمایه گذاری های متوسط و کوچک مساعد گردیده است.
وی افزود که خکومت سرپرست با اجرای سیاست های مؤثر تعویضی واردات، به حمایت از صنایع داخلی ادامه می دهد که نقش مهمی در تقویت اقتصاد ملی کشور دارد.
معاون اقتصادی ریاست الوزرا تصریح کرد که به منظور حمایت از صنایع داخلی، برای فابریکه مذکور بر اساس قرارداد تمویل مرابحه اسلامی، ماشین های مهم به ارزش ۱۰۰ میلیون افغانی خریداری شده تا فشار هزینه های سرمایه گذاری بر آن کم شود.
او از تاجران و سرمایه گذاران خواست تا برای آبادی و رشد اقتصادی افغانستان در این کشور سرمایه گذاری کنند.
دفتر معاونیت اقتصادی ریاست الوزرا گفته است که در فابریکه کمپل سازی از مواد خام کشور مانند پشم و پنبه استفاده میشود که در کنار تقویت بخش مالداری و زراعت به افزایش فرصت های شغلی نیز کمک خواهد نمود.
در این فابریکه حدود ۹۳۰ میلیون افغانی سرمایه گذاری شده است و در حال حاضر روزانه ظرفیت تولید ۱۰۰۰ کمپل را دارد.
این فابریکه برای حدود ۹۰۰ نفر زمینه کار را فراهم کرده است.
در مورد چشمانداز اقتصادی افغانستان بیشتر بخوانید.
منابع این ماهنامه را مشاهده کنید.
© 2024 حق نشر برای موسسه مطالعات اقتصادی و حقوقی افغانستان محفوظ است.