جولای 2024
چشمانداز اقتصادی افغانستان، یک ابتکار خلاقانه از موسسه مطالعات اقتصادی و حقوقی افغانستان (AELSO) است که مهمترین و آخرین رویدادهای اقتصادی افغانستان را در یک ماه اخیر، منعکس میکند.
با مطالعه این ماهنامه اقتصادی که به سه زبان (پشتو، دری و انگلیسی) تهیه و ترتیب شده است، شما میتوانید دید گستردهتری از اقتصاد افغانستان داشته باشید.
اداره توسعه بینالمللی امریکا (یواسایآیدی) در یک اعلامیه گفته است که به ارزش یکمیلیون و ۴۰۰هزار دالر امریکایی زعفران افغانستان در امریکا بهفروش رسیده است.
بر بنیاد اعلامیهی اداره توسعه بینالمللی امریکا، تسهیلات فروش زعفران در بازارهای امریکا از سوی این اداره فراهم شده است.
در همین حال شماری از بازرگانان زعفران بر این باور اند که بازار زعفران افغانستان در کشورهای خارجی پررونق شده است.
این بازرگانان از مسوولان طالبان خواستهاند که کمکهای نهادهای بینالمللی را در راستای حمایت از تولیدات و صادرات زعفران افغانستان به کشورهای دنیا جلب کنند.
با این حال وزارت صنعت و تجارت میگوید که در شش ماه گذشته به ارزش حدود ۲۶ میلیون دالر امریکایی زعفران افغانستان به کشورهای گوناگون صادر شده است.
در سوی دیگر اتاق تجارت و سرمایهگذاری میگوید، در صورتیکه چالشهای اساسی چون محدودیتهای بانکی و اخذ ویزای تجارتی در برابر بازرگانان که به کشورهای خارجی صادرات دارند، برداشته شوند، صادرات افغانستان به منطقه گسترش خواهد یافت.
پیش از این زعفران افغانستان در یک رقابت جهانی از سوی موسسه بینالمللی ذائقه مستقر در بلچیم، برای نهمینبار به عنوان باکیفیتترین زعفران جهان شناخته شد.
وزارت زراعت، آبیاری و مالداری گفته است که افغانستان بهعنوان دومین تولیدکننده زعفران در جهان، قرار است در سال جاری نزدیک به پنجاه تُن زعفران برداشت کند.
وزارت صنعت و تجارت میگوید که صادرات افغانستان به ایران از آغاز سال روان خورشیدی تا دهم سرطان، حدود ۱۶ میلیون دالر و واردات نیز به ارزش ۷۴۰ میلیون دالر بوده است.
آخندزاده عبدالسلام جواد سخنگوی این وزارت میافزاید که هم صادرات و هم واردات افغانستان با ایران در سال روان نسبت به سال گذشته افزایش داشته است.
همزمان با این، رسانههای ایرانی از افزایش ۱۲۳ میلیون دالری صادرات غیر نفتی این کشور به افغانستان در سه ماه نخست سال روان خورشیدی گزارش دادهاند.
معاون نخست اتاق صنایع و معادن افغانستان بر افزایش تعرفه کالاهایی که در افغانستان تولید میشوند تاکید میکند و میگوید که برای بازاریابی به تولیدات کشور در بازارهای کشورهای دیگر نیز بیشتر کار صورت گیرد.
شماری از آگاهان ایران را یک شریک مهم اقتصادی و بازرگانی افغانستان عنوان میکنند و افزایش مراودات بازرگانی و ترانزیتی با این کشور را به سود اقتصاد کشور میدانند.
بربنیاد گزارش ها، افغانستان بازار بسیارعالی برای تولیدات ایران شناخته شده است و بازرگانان هردو کشور برای افزایش حجم مبادلات بازرگانی به ویژه صادرات اقلام ایرانی به افغانستان کار میکنند
شرکت انکشاف ملی گفته است که در آینده نزدیک زمینه کار برای بیش از هزار نفر در حوزه زغالسنگ بلخاب فراهم میشود.
به گفتهی مسوولان در این شرکت ملی، به تازگی ۲۱ صوف زغال سنگ در این حوزه [بلخاب] تثبیت شده است.
مسوولان این شرکت همچنان افزودهاند که برای ساختوساز جادههایکه معدنهای بلخاب را با هم وصل میکنند و همچنان فراهمسازی سایر سهولتها در این ولسوالی، دو میلیارد افغانی نیز هزینه شده است.
این در حالیست که به گفته مسوولان در شرکت انکشاف ملی، پس از اینکه مسوولیت معادن زغال سنگ بلخاب به این شرکت سپرده شد، از استخراج غیرقانونی از سوی مردم در این معادن جلوگیری شده است.
مسوولان محلی سرپل گفتهاند که هم اکنون زغالسنگ افغانستان بهویژه زغالسنگ بلخاب به پاکستان فروخته میشود و تلاشها برای بازاریابی این سنگ معدنی در کشورهای آسیای مرکزی نیز جریان دارد.
ولسوالی بلخاب با کوهها و درههای پر خموپیچ و دشوارگذر، در ۱۴۰ کیلومتری مرکز ولایت سرپل موقعیت دارد که معادن زغالسنگ فراوان و با کیفیت عالی را در خود جا داده است.
شماری از باشندههای ولسوالی بلخاب از مسوولان در امارت اسلامی میخواهند تا به چالشهای آنان در بخشهای فراهمسازی زمینه کار، ساختوساز جادهها و بهداشت رسیدگی کنند.
بر اساس بررسیهای ابتدایی، یکونیم میلیارد تُن زغالسنگ در حوزه ولسوالی بلخاب ولایت سرپل تثبیت شده است که استخراج آن در رشد اقتصاد کشور و ایجاد فرصتهای کاری، نقش اساسی خواهد داشت.
به گفته مسوولان، هماکنون کار استخراج معادن در ولسوالی بلخاب به صورت روباز جریان دارد و میزان استخراج آن در روز، به بیش از هزار تُن میرسد.
وزارت صنعت و تجارت، زیر اداره طالبان گفته است که قرارداد صادارت نخ پنبه کشور را به ارزش ۲۵ میلیون دالر با یک شرکت چینی امضا کرده است.
این وزارت طالبان با نشر ویدیویی در اکس گفته است که این قرارداد با حضور معاون اقتصادی رییسوزیران میان شرکت پخته طلای سفید افغان و شرکت شانگهای خوبان تیکستایل به امضا رسید.
به گفته این وزارت، براساس این قرارداد، قرار است ۱۰هزار تُن نخ پنبه افغانستان به ارزش ۲۵ میلیون دالر به چین صادر شود.
این قرارداد در مراسمی که به مناسبت روز ملی صادرات برگزار شده بود، به امضا رسیده است.
در همین حال، مقامهای طالبان بارها از تاجران کشور خواستهاند که سرمایههایشان را به افغانستان منتقل کنند، اما محدودیتهای بانکی و تعرفهها و مالیات گزاف، از چالشهای اصلی فرا راه بخش خصوصی خوانده شده است.
طالبان هفته گذشته، نور احمد آغا را که در فهرست تحریم امریکا و اتحادیه اروپا قرار دارد، بهحیث رییس بانک مرکزی افغانستان تعیین کردند؛ گزینشی که به باور آگاهان اقتصادی محدودیتهای بانکی کشور را تشدید خواهد کرد.
طالبان میگویند «نخستین نمایشگاه زمرد پنجشیر» را امروز چهارشنبه در این ولایت برگزار کردهاند که در آن در پهلوی صنایع دستی و دیگر تولیدات کشور، سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی به شمول زمرد نیز به نمایش گذاشته شدهاند.
به گفته وزارت تجارت زیر اداره طالبان، در این نمایشگاه سه روزه همچنین تولیدات سکتور ذوب آهن، تولیدات چاپخانهها و نیز قالین و لبنیات به نمایش گذاشته شدهاند.
این وزارت هدف از این نمایشگاه را «توسعه صادرات، نمایش صنایعدستی، توسعه فارمداری و تولیدات زراعتی و تشویق مردم برای استفاده از فرآوردههای داخلی و جلب و جذب سرمایهگذاری» گفته است.
اما محمد آقا حکیم والی طالبان در پنجشیر در مراسم گشایش این نمایشگاه هدف از برگزاری آن را «تشویق بازرگانان داخلی و جهانی برای خرید زمرد افغانستان و بازاریابی برای این محصول گرانقیمت» دانست.
او گفت که هزار و ۲۰۰ معدن زمرد در پنجشیر به ثبت رسیدهاند که از این میان، ۵۰۰ معدن آن با بهدست آوردن مجوز معدن کاری فعال اند.
این در حالی است که طالبان از بهر نبود شفافیت در درآمد به دستآمده از معدنهای کشور، بهویژه از زمرد پنجشیر با انتقادهای مواجه اند.
طالبان هرچند از فروش هزاران قیراط زمرد پنجشیر خبر دادهاند اما منتقدان از روند اهدای قرارداد فروش این زمرد و مصرف پول به دست آمده از آن همواره انتقاد کردهاند.
در آخرین مورد دو ماه پیش طالبان نزدیک به ۲ هزار و ۷۰۰ قیراط زمرد پنجشیر را به ارزش ۲۰۴ هزار دالر امریکایی به فروش رساندند.
وزارت فواید عامه زیر اداره طالبان در خبرنامهای گفته است که در یک هفته گذشته، ۷۷هزارو۵۰۶ متریک تُن انتقالات از طریق راههای آهن کشور صورت گرفته است.
بر بنیاد این خبرنامه افغانستان در هفته گذشته ۷۵هزارو۷۶۵ تُن واردات و تنها هزارو۷۴۱ تُن صادرات داشته است.
این وزارت زیر اداره طالبان میگوید که این انتقالات بیشتر از طریق بندرهای حیرتان، آقینه و تورغندی صورت گرفته است.
این در حالی است که شماری از شهروندان با انتقاد از حجم زیادی واردات در مقایسه با صادرات کشور میگویند که واردات بیش از حد در مقایسه با صادرات، افغانستان را به یک «کشور مصرفی تمام عیار» مبدل ساخته و دامنه فقر را گسترش میدهد.
از طرفی هم شماری از تاجران افغانستان با انتقاد از محدودیتها در انتقال کالاهای افغانستان به کشورهای دیگر میگویند که آنان با چالشهای عمده مانند مشکلات در انتقال پول از طریق بانکها، نبود سردخانهها در بنادر کشور و همچنین مالیات و هزینههای گمرکی گزاف مواجه هستند.
در این میان وزارت فواید عامه زیر اداره طالبان میگوید که در یک هفته گذشته (از ۱۵ تا ۲۱ سرطان)، از طریق بندر حیرتان ۶۵هزارو۳۲۲ تن، از طریق بندر آقینه ۵هزارو۶۸۱ تن و از مسیر بندر تورغندی ۶هزارو۵۰۳ تن انتقالات توسط خطوط آهن کشور صورت گرفته است.
گفتنی است که کالاهای صادر شده افغانستان در یک هفته گذشته را میوه خشک و جوس آب انار تشکیل میدهند.
کابل (پژواک، ۳۰ سرطان ۱۴۰۳): ادارۀ ملی احصائیه و معلومات میگوید که در ماه جوزای سال جاری خورشیدی به ارزش ۹۰۰،۹ میلیون دالر واردات و به ارزش ۹۳،۳ میلیون دالر صادرات صورت گرفتهاست.
امروز در خبرنامۀ نشر شده از سوی ادارۀ ملی احصائیه و معلومات آمدهاست که این اداره ارقام مربوط به صادرات و واردات کشور در ماه گذشتۀ جوزای سال ۱۴۰۳ خورشیدی را جمعآوری و تحلیل نمودهاست.
خبرنامه میافزاید، بر اساس این ارقام ارزش مجموعی واردات به سطح افغانستان در این ماه به ۹۰۰،۹ میلون دالر و ارزش مجموعی صادرات به ۹۳،۳ میلیون دالر میرسد.
به نقل از خبرنامه، مجموع ارزش واردات کشور در ماه ثور سال ۱۴۰۳ به ۹۵۰٫۵ میلیون دالر میرسید که در ماه جوزای سال روان در ارزش واردات ۴۹٫۶ میلیون دالر کاهش آمدهاست.
در خبرنامه آمدهاست، مجموع ارزش صادرات کشور در ماه ثور سال ۱۴۰۳ به ۱۰۴٫۶ میلیون دالر میرسید.
تحلیل ارقام نشان میدهد که صادرات در ماه جوزای سال ۱۴۰۳ نسبت به ماه ثور همین سال ۱۱٫۳ میلیون دالر کاهش یافتهاست.
بر اساس معلومات خبرنامه، ارقام نشان میدهد که بیشترین صادرات در ماه جوزای سال ۱۴۰۳ به کشورهای پاکستان، هندوستان و ایران و بیشترین واردات از کشورهای ایران، پاکستان و چین بودهاست.
بر اساس معلومات ادارۀ احصاییه و معلومات، مجموع ارزش واردات کشور در ماه ثور سال ۱۴۰۳ به ۹۵۰٫۵ میلیون دالر و ارزش مجموعی صادرات به ۱۱۴،۶ میلیون دالر میرسید.
وزارت صنعت و تجارت گفته است که مقامهای قزاقستانی در زمینه صادرات افغانستان به قزاقستان از مسیر راهآهن متعهد شدهاند.
آخندزاده عبدالسلام جواد سخنگوی وزارت صنعت و تجارت گفته است که در دیدار سرپرست وزارت صنعت و تجارت با معین وزارت زراعت قزاقستان و برخی دیگر از مسوولان این کشور، روی توسعه تجارت میان کابل و آستانه، خرید غله به قیمت مناسب و تقویت صادرات افغانستان به قزاقستان از مسیر راهآهن تاکید شده است.
برخی آگاهان، تقویت روابط اقتصادی و بازرگانی افغانستان با کشورهای همسایه و منطقه را به سود همه کشورها عنوان میکنند و بر توسعهی همکاریها تاکید میورزند.
بر بنیاد اطلاعات مسوولان، در نشست ایجاد دهلیز بازرگانی شمال به جنوب، افغانستان با کشورهای بلاروس، ترکمنستان، قزاقستان و روسیه وصل خواهد شد.
یک هیأت طالبان به ریاست حمیدالله آخندزاده سرپرست وزارت ترانسپورت و هوانوردی، به کازاخستان رفته و در نشست ایجاد دهلیز بازرگانی شمال به جنوب شرکت کرده است.
هدف این نشست ایجاد دهلیز پنججانبه میان کشورهای بلاروس، روسیه، کازاخستان، ترکمنستان و افغانستان عنوان شده است.
اتاق صنایع و معادن میگوید که ساخت دهلیز ترانزیتی و بازرگانی که بتواند شمال را به جنوب وصل کند، در کاهش هزینههای انتقال کالاها و رشد و توسعه تجارت افغانستان با کشورهای منطقه تأثیرگذار است.
پیش از این نیز آغاز کار پروژه افغان-ترانس که میان ازبیکستان، افغانستان و پاکستان است، از سوی نمایندگان این سه کشور توافق شده بود؛ اما تاکنون کار این پروژه بهگونه عملی آغاز نشده است.
وزارت صنعت و تجارت گفته است که ارزش صادرات افغانستان در شش ماه گذشته به ترکیه به ۱۳ میلیون دالر میرسد.
مغز بادام، قالین، کشمش، پنبه و سنگ تالک بیشترین اقلام صادراتی کشور به ترکیه بودهاند.
بر بنیاد آمار وزارت صنعت و تجارت، ارزش مجموعی داد و ستد میان کابل و انقره در شش ماه نخست سال روان میلادی ۵۲ میلیون دالر بوده است.
نورالدین عزیزی سرپرست وزارت صنعت و تجارت در دیدار با اعضای انجمن کارآفرینی ترکیه درباره افزایش روابط بازرگانی و اقتصادی و جلب سرمایهگذاری آن کشور در افغانستان گفتوگو کرده است.
حسین آقچا رییس انجمن کارآفرینی و اخلاق تجاری ترکیه گفت: «ما با افغانستان سابقه دوستی تاریخی داریم. وقتی من به احصاییههای تجاری بین دو کشور دیدم، احصاییهها خیلی پایین است. انجمن ما بهخاطر بلند بردن سطح تجاری بین دو کشور به اینجا آمده تا فرصتهای تجاری را ببینیم و در این راستا با مقامهای رسمی و غیررسمی و جامعه معدنی ملاقاتهای داشته باشیم تا همین سطح را از وضعیت موجود به وضعیت مطلوب برسانیم.»
اتاق صنایع و معادن گفته است که پس از رویکار آمدن دوباره امارت اسلامی در کشور، در زمینه گسترش روابط بازرگانی با کشورهای منطقه و جهان توجه صورت گرفته اما نیاز است تا دهلیزهای اقتصادی و ترانزیتی بیشتر ایجاد شود تا کالاها از طریق ترکیه به اروپا نیز صادر شود.
آمارهای وزارت صنعت و تجارت همچنان نشان میدهند که در سه ماه نخست سال جاری خورشیدی، افغانستان نزدیک به ۲ میلیارد و ۶۸۳ میلیون دالر با کشورها داد و ستد داشته که حدود ۴۲۸ میلیون دالر آن را صادرات تشکیل میدهد.
وزارت صنعت و تجارت میگوید که در شش ماه نخست سال جاری میلادی، به ارزش بیش از نه میلیون دالر قالین و گلیم به بیرون از کشور صادر شده است.
به گفته آخندزاده عبدالسلام جواد، سخنگوی این وزارت، بیشتر قالینها به کشورهای اتریش، هند، پاکستان، ازبیکستان، استرالیا، ایتالیا، چین و ترکیه صادر شدهاند.
آقای جواد میافزاید که وزارت صنعت و تجارت برای صادرات قالین به بیرون از کشور سهولتهای لازم را برای بازرگانان فراهم کرده است.
در همین حال، شماری از فروشندگان قالین میگویند که با راهاندازی نمایشگاهها در داخل و بیرون کشور، فروش و صادرات قالین بیشتر خواهد شد.
پیش از این، اداره توسعه بینالمللی ایالات متحده امریکا گفته بود که سکتور قالین افغانستان به پشتیبانی این نهاد ظرفیت پروسس خود را تا ۵۰۰،۰۰۰ متر مربع در سال افزایش داده است.
شماری از شرکت کنندهها در نخستین روز گشایش بیستوهشتمین نمایشگاه بینالمللی در چین گفتهاند که این نمایشگاه در توسعه روابط بازرگانی کابل و بیجینگ نقش مهم دارد.
بیست وهشتمین نمایشگاه بینالمللی در چین با شرکت بازرگانان افغان روز (سهشنبه) گشایش یافت.
بازرگانان افغان محصولات شان را در ۴۱ غرفه در این نمایشگاه به نمایش گذاشته و از حضور در این گونه نمایشگاهها ابراز خوشنودی کردند.
محبوبالله محمدی شرکت کننده از افغانستان در این نمایشگاه گفت: «این نمایشگاه خود سبب رشد تجارت، گسترش روابط، رشد فعالیتهای اقتصادی کشور ما در بازار چین خواهد بود.»
محمدحنیف شرکت کننده دیگر گفت: «ما امکانات زیادی داریم که به چین وارد کنیم و تاجرهای ما زیاد شود و دوم دیگر این بزرگترین نمایشگاهی است که در چین هر سال یکبار برگزار میشود و همه از کشورهای مختلف شرکت میکنند.»
چین از کشورهای برتر اقتصادی جهان است، توسعه و گسترش روابط اقتصادی با بیجینگ میتواند تاثیر مثبت روی اقتصاد کشور داشته باشد.
وزارت صنعت و تجارت آمار داده است که در شش ماه نخست سال روان میلادی به ارزش ۳۰۶ میلیون دالر دادوستد میان کابل و بیجینگ انجام شده که سهم صادرات افغانستان ۷ میلیون دالر است.
یک کارخانه تولید دوا در کابل با هزینه بیش از ۲۰ میلیون دالر روز گذشته (پنجشنبه) گشایش یافت.
مسوول این کارخانه اطمینان میدهد که آنان بر بنیاد معیارهای سازمان جهانی بهداشت فعالیت خواهند کرد.
حجازالحق مجاهد مسوول یکی از شرکتهای تولید دوا گفت: «این کارخانه بر اساس معیارهای سازمان جهانی بهداشت ساخته شده است.»
از سویی دیگر، ملا عبدالغنی برادر معاون اقتصادی ریاستالوزرا، در جریان گشایش این کارخانه گفت که ایجاد کارخانهها در زمینه تولید دوا نقش مهمی در کاهش واردات دوا از کشورهای دیگر دارد.
بر بنیاد اطلاعات معینیت دوا و غذای وزارت صحت عامه، در حال حاضر نزدیک به ۷۷ کارخانه تولید دوا در کشور فعال است.
اتاق تجارت و سرمایهگذاری از پایان نمایشگاه شش روزه بینالمللی چین که در آن ۸۰ بازرگان و صنعتکار افغان اشتراک داشتند، خبر میدهد.
مسوولان این اتاق برگزاری چنین نمایشگاهها را در معرفی محصولات افغانستان در بازارهای خارجی و توسعه روابط اقتصادی میان کشورها اثرگذار میدانند.
این نمایشگاه که به تاریخ ۲۳ جولای سال روان میلادی در چین برگزار شد، افغانهای اشتراک کننده در ۴۱ غرفه محصولات افغانستان از جمله میوههای خشک، سنگهای قیمتی و نیمهقیمتی، و نباتات طبی و قالین را به نمایش گذاشتند.
با این حال، برخی از اشتراککنندگان در ۲۸مین نمایشگاه بینالمللی کومینگ از سطح بازدید کنندگان در این نمایشگاه ابراز خورسندی میکنند.
شماری دیگر از اشتراککنندگان میگویند که برای اشتراک در نمایشگاههای بینالمللی و بازاریابی فرآوردههای افغانستان نیاز است تا سهولتهای بیشتر برای اشتراک در همچون نمایشگاهها فراهم شود.
پیش از این ۲۵۰ بازرگان و صنعتکار افغان تولیدات داخلی کشور را در بخشهای گوناگون برای دستیابی به بازارهای ازبیکستان، در نمایشگاه این کشور به نمایش گذاشته بودند.
در مورد چشمانداز اقتصادی افغانستان بیشتر بخوانید.
منابع این ماهنامه را مشاهده کنید.
© 2024 حق نشر برای موسسه مطالعات اقتصادی و حقوقی افغانستان محفوظ است.