جون 2023
چشمانداز اقتصادی افغانستان، یک ابتکار خلاقانه از موسسه مطالعات اقتصادی و حقوقی افغانستان (AELSO) است که مهمترین و آخرین رویدادهای اقتصادی افغانستان را در یک ماه اخیر، منعکس میکند.
با مطالعه این ماهنامه اقتصادی که به سه زبان (پشتو، دری و انگلیسی) تهیه و ترتیب شده است، شما میتوانید دید گستردهتری از اقتصاد افغانستان داشته باشید.
وزارت صنعت و تجارت میگوید که افغانستان در سال روان هجری خورشیدی به ارزش بیش از ۳۵۰ میلیون دالر صادرات به کشورهای منطقه داشته است.
به گفتهی این وزارت، این رقم پنج درصد افزایش را در مقایسه با سه ماه نخست سال پار نشان میدهد و بیشتر این صادرات به پاکستان، هند، چین و ایران انجام شده است.
آخندزاده عبدالسلام جواد، سخنگوی وزارت صنعت و تجارت، به طلوعنیوز گفت: «اکثرا اقلام صادراتی ما میوه تازه بوده است. میوه خشک، نباتات طبی، قالین و زعفران بوده و همچنان به کشورهای هندوستان، پاکستان، چین، ایران و کشورهای عربی صادر شده.»
در همین حال، اتاق تجارت و سرمایهگذاری میگوید که سهولتهای بیشتر باید به بازرگانان فراهم شود تا میزان صادرات از این هم افزایش یابد.
مسوولان در این اتاق باور داند که بازارهای جهان به ویژه روسیه به فرآوردههای کشاورزی افغانستان نیاز دارد و فعال شدن دهلیزهای هوایی در افزایش صادرات کشور سودمند است.
خانجان الکوزی، عضو هیات مدیره اتاق تجارت و سرمایهگذاری، گفت: «چون آسیای مرکزی و ایران عین میوه را دارد، ما به آنجا زیاد مارکیت نداریم. در روسیه [مارکیت] داریم اما متاسفانه از راه ترانزیت سه چهار کشور آسیای میانه تیر میشود، مشکلات ایجاد میکند و ما نمیتوانیم به آنجا برسیم.»
آذرخش حافظی، آگاه مسایل اقتصادی، گفت: «[افزایش صادرات ما] سبب تحکیم ارزش پول ملی، توازن بیلانس تجارت خارجی، بالا رفتن قدرت خرید از بازار بینالمللی و همچنان سبب توازن بیلانس اسعاری مملکت میشود.»
پیش از این وزارت صنعت و تجارت گفته است که افغانستان در سال ۱۴۰۱ هجری خورشیدی بیش از دو میلیارد دالر .صادرات داشته که بیشترین صادرات به پاکستان، هند، چین، ایران و امارات متحده عربی انجام شده است.
کشور چین به سرعت در حال تبدیلشدن به یک بازار پُرمنفعت برای محصولات افغانستان از جمله قالین دستباف، جلغوزه سیاه و سایر کالاها است.
صفیالله، یکی از قالینبافان در کابل در گفتگو با خبرگزاری شینهوا چین گفته است که تلاش میکند تا حد امکان قالین برای بازار چین تولید کند.
صفیالله به خبرگزاری شینهوا چین گفته است که تقاضا برای قالینهای دستباف و با کیفیت بالا در بازار چین در حال افزایش است.
به گفته صفیالله، ترویج هنر قالینبافی میتواند به خانوادههای کمدرآمد کمک کند تا شرایط زندگی خود را در افغانستان بهبود بخشند.
این در حالی است که انتظار میرود دادوستد تجارتی میان دو کشور در نتیجه راه اندازی پروازهای مستقیم کابل و شهر ارومچی در شمالغربی چین بیشتر افزایش یابد.
سید بلال فاروقی، یکی از اعضای اتحادیه قالین بافان افغانستان، به خبرگزاری شینهوا گفته است که صادرات قالین افغانستان به چین به طور قابل توجهی افزایش یافته که منجر به فروش بیشتر قالین شده است.
آقای فاروقی نیز به این خبرگزاری ابراز کرده که قالین بافان بیشتری را در این صنعت استخدام خواهند کرد.
از سویی هم، به گفته اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان قالین، افغانستان در دو سال گذشته بیش از یک میلیون متر مربع قالین به چین صادر کرده است.
برعلاوه، جلغوزه سیاه نیز مانند قالین به یکی از کالاهای صادراتی افغانستان تبدیل شده است.
براساس تخمین وزارت اقتصاد، افغانستان در چند سال آینده سالانه حدود ۲ میلیارد دالر از صادرات جلغوزه سیاه به کشور چین درآمد خواهد داشت.
مسوولان محلی در ولایت کندهار به رسانهها گفته اند که صادرات انگور از ولایت کندهار به بیرون از کشور آغاز شده است.
به گفته این مسوولان روزانه تا ۴۰۰ تُن انگور توسط موترهای یخچالی از مسیر سپین بولدک به پاکستان صادر میشود، اما تاجران میخواهند در گمرک اسپین بولدک برای آنان تسهیلات بیشتر فراهم شود زیرا انگور کالای اند که زود فاسد میشود.
باغداران هم میگویند که امسال انگور کندهار از کیفیت خوبی برخوردار است.
بسیاری از باغداران در این ولایت این روزها سرگرم جمعآوری انگور و بسته بندی آن اند.
قدرتالله، یکی از باغداران در کندهار میگوید که:«در قسمت صادرات انگور بسیار تلاش میکنیم. اول با اره قطع میکنیم، بعداً با قیچی قطع میکنیم، سپس انگورها را در جالی جابجا میکنیم و آنرا در موترها بارگیری میکنیم و کولر را روشن میکنیم تا انگورها سرد شوند و از فاسد شدن آن جلوگیری شود.»
به گفته مسوولان محلی همه روزه حدود ۲۰ موتر یخچالی انگور بار میشوند و به سوی پاکستان میرود. شماری از تاجران در کندهار میگویند که بر خلاف توافق موترهای که انگور بار زده شده اند بازرسی میشوند و روند بازرسی زمانگیر است و میتواند انگور را فاسد کند از این رو آنان خواهان فراهم شدن تسهیلات در گمرک سپین بولدک هستند.
از سوی هم مسوولان در کمیسیون صادرات میوه تازه میگویند که مشکل پیش آمده در سپین بولدک بزرگ نیست و آنان در پی حل آن هستند.
بر اساس آمارها در سال گذشته ۲۵۰ هزار تُن میوه تازه از کندهار به بیرون از کشور صادر شده است. مسوولان میگویند که در سال جاری به دلیل افزایش حاصلات میوه میزان صادرات هم بالا خواهد رفت.
بانک انکشاف اسلامی به ارزش ۸.۱ میلیون دالر امریکایی قراردادهای همکاری را با شش نهاد بینالمللی برای کمک به مردم افغانستان در بخشهای مختلف امضا کرده است.
این قرارداد ها شامل مصئونیت غذایی، تهیه آب آشامیدنی، صحت و زراعت در ولایات مختلف کشور میشود.
وزارت مالیه با نشر اعلامیه ای از این اقدام استقبال کرده است. در اعلامیه آمده است: «وزارت مالیه از این اقدام نیک سازمان همکاریهای اسلامی، بانک انکشاف اسلامی، بنیاد خیریه ملک سلمان، صندوق وجهی سعودی و کشورهای عضو سازمان همکاریهای اسلامی استقبال کرده و از کمکهای بشردوستانه و سخاوتمندانه ایشان به مردم افغانستان ابراز سپاس و قدردانی مینماید.»
وزارت مالیه از تمام نهادهای که در زمینه کمکهای بشردوستانه فعالیت میکنند خواسته است تا با درنظرداشت واقعیتها و اولویتهای جامعه، با هماهنگی این وزارت، پروژهها را طراحی نمایند تا بهگونه شفاف تطبیق و مشکلات موجوده مردم حل گردد.
جان جی کوی، معاون این شرکت، میگوید که برخی از این مشکلات مانند استملاک زمینها در اطراف معدن مس عینک، از موانع عمده آغازنشدن کار این پروژه است که این شرکت به تنهایی نمیتواند آن را حل کند.
او میافزاید که باید قرارداد معدن مس عینک بازنگری شود و امارت اسلامی باید با این شرکت بیشتر گفتگو کند.
جان جی کوی تأکید میکند: «باید تفاهمنامه معدن مس عینک بازنگری شود و در باره تعدیلات موضوع قرارداد باید با این شرکت گفتگو شود. امیدواریم امارت اسلامی و کمپنی بتواند از طریق گفتگو نقاط مشترک ایجاد کرده و اختلافات را از بین برده و نیز با حل آن، بتوانیم کار ساختمانی پروژه را به سود مردم محل آن آغاز کنیم.»
در همین حال، عتیقالله عزیزی، معین فرهنگ و هنر وزارت اطلاعات و فرهنگ، در این برنامه گفته است که طرحی را برای انتقال و استحکام بازماندههای باستانی معدن مس عینک تهیه کردهاند.
او میافزاید: «ما با یک شرکت در حال تفاهم هستیم که کار انتقال و استحکام اثرهای باستانی معدن مس عینک صورت بگیرد و تلاش داریم که کار عملی این پروژه آغاز شود.»
از سویی هم، شکرالله، نماینده وزارت معادن و پترولیم، میگوید که این وزارت تلاش میکند کار عملی استخراج معدن مس عینک آغاز شود. او میافزاید که این وزارت با شرکت چینی «MJAM» برای رفع اختلافها در باره این پروژه در حال گفتگو است.
نماینده وزارت معادن و پترولیم، تأکید میکند: «وزارت معادن و پترولیم برای رفع اختلافها در باره این پروژه در حال مذاکره هست و این وزارت تلاش میکند که کار عملی استخراج معدن مس عینک آغاز شود.»
شرکت چینی «MJAM» در ثور سال ۱۳۸۷ قرارداد استخراج معدن مس عینک را برنده شده؛ اما از آن زمان تاکنون به دلیل مشکلات امنیتی و موجودیت آثار باستانی در ساحه معدن، از استخراج معدن خودداری کرده است.
© 2023 حق نشر برای موسسه AELSO محفوظ است.